اپن بايت (عدم همرسي دندانهاي بالا و پايين) يك نوع نامرتبي دندانها است كه در نتيجه آن دندانهاي فك بالا و پايين بر روي يكديگر قرار نميگيرند. درمان اين نوع خاص نامرتبي دندانها نيازمند استفاده از روشهاي ارتودنسي است. به اين ترتيب لازم است به مطب متخصص ارتودنسي مراجعه شده و با تشخيص علت ايجاد مشكل، درمان مناسب بر روي بيمار انجام شود.
انواع اپن بايت
اين مشكل به سه دسته كلي طبقهبندي ميشود:
اپن بايت دندانهاي قدامي- در اين شرايط همپوشاني بين دندانهاي جلوي دهان بر روي فك بالا و پايين در هنگام بستن فك ايجاد نميشود.
اپن بايت دندانهاي خلفي- در اين شرايط بين دندانهاي عقب دهان بر روي فك بالا و پايين در هنگام بستن دهان تماس ايجاد نميشود.
اوربايت ناقص- در اين شرايط دندانهاي قدامي فك پايين با دندانهاي قدامي فك بالا يا بافت نرم داخل دهان در هنگام بستن فك تماس پيدا نميكنند.
مشكلاتي كه به خاطر اپن بايت براي فرد ايجاد ميشود
عمدهترين دليلي كه به خاطر آن افراد به دنبال رفع مشكل اپن بايت هستند، ايجاد ظاهر زيبا در ناحيه صورت يا رفع مشكلات ظاهري است. در حقيقت اپن بايت دندانهاي قدامي ميتواند بر وضعيت ظاهري لبخند فرد تاثير منفي داشته و اعتماد به نفس فرد را كاهش دهد. علاوه بر اين، اپن بايت ميتواند باعث ايجاد مشكلات خاص در ارتباط با توانايي تكلم فرد شود كه در اصطلاح به آن ليسپينگ (lisping) ميگويند. به اين ترتيب فرد در اداي برخي حروف دچار مشكل ميشود.
درمان اپن بايت
درمان اپن بايت با سه روش به شرح زير امكانپذير است:
استفاده از بريس و هدگير براي اصلاح اپن بايت- در صورتي كه بيمار جوان بوده و استخوانهاي وي در حال رشد باشند، از اين شرايط ميتوان براي عقب كشيدن دندانهاي انتهاي دهان به سمت بالا براي ايجاد وضعيت مناسب در ارتباط با قرار گرفتن دندانها بر روي يكديگر استفاده كرد. در اين حالت با توجه به شدت مشكل، گگ دهاني (bite blocks) و بريسهاي ارتودنسي ( ارتودنسي ثابت ،ارتودنسي متحرك يا ارتودنسي نامرئي و....) ممكن است به همراه هدگير براي درمان مورد استفاده قرار گيرند. به هر حال، در صورتي كه فرد عادتهايي كه باعث ايجاد مشكل اپن بايت شده را ترك نكند، درمان اپن بايت با اين روش ممكن است دائمي نباشد.
استفاده از عمل جراحي- عمل جراحي براي به هم نرسيدن دندان هاي بالا و پايين زماني مورد استفاده قرار ميگيرد كه فرآيند رشد استخوان متوقف شده و مشكلات ايجاد شده به خاطر اين شرايط جدي باشند. در اين حالت معمولاً اپن بايت باعث شده ظاهر فرد به شدت تحت تاثير قرار گيرد و در حقيقت امكان دستيابي به نتايج مناسب با استفاده از ساير روشهاي درماني وجود ندارد. به اين ترتيب عمل جراحي اصلاح فك يا ارتوگناتيك (orthognathic) ميتواند نتايج ماندگار و بلندمدت در ارتباط با مشكل اپن بايت ايجاد كرده و نيز ساير مشكلات دهان و دندان فرد را نيز در صورت نياز تحت درمان قرار دهد. در اين عمل جراحي موقعيت فك بالا اصلاح شده و با استفاده از پلاك و پيچ، موقعيت آن در محل جديد تثبيت ميشود. معمولاً پس از اين جراحي لازم است از بريسهاي ارتودنسي براي ايجاد هماهنگي بين دندانها استفاده شود. توجه داشته باشيد كل فرآيند درمان در اين حالت (شامل عمل جراحي و استفاده از بريسهاي ارتودنسي) به چند سال زمان جهت تكميل نياز خواهد داشت.
بيشتر بخوانيد : ارتودنسي كودكان
هزينه درمان اپن بايت چقدر است؟
مبلغ پرداختي براي اين درمان به حجم درمان مورد نياز براي آن و نيز شدت مشكل بستگي دارد. به اين ترتيب هزينه استفاده از بريسهاي ارتودنسي احتمالاً كمتر از عمل جراحي خواهد بود، اما اين هزينه نيز از پزشكي به پزشك ديگر متفاوت است.
توجه داشته باشيد برخي از موسسات ارائه دهنده خدمات بيمه ممكن است بخشي از هزينه اين درمان را در صورتي كه درمان با اهداف غير زيبايي انجام شود، تحت پوشش خود قرار دهند. به همين خاطر بهتر است قبل از شروع درمان درباره اين موضوع با موسسه بيمه كننده صحبت شود.
منبع : مجله ارتودنسي دندان